NEDERLAND - De politie wordt regelmatig geconfronteerd met zwaar geweld bij demonstraties, voetbalwedstrijden of politieke manifestaties. Daarom start al in december een aantal proeven met andere geweldsmiddelen voor de mobiele eenheid (ME). Korpschef Janny Knol: ‘We willen gepast kunnen optreden als de situatie daar om vraagt. Dat betekent met zo min mogelijk geweld zorgen voor maximale veiligheid. Een ruimere keuze aan middelen kan daarbij helpen.’

De korpschef wil altijd proportioneel kunnen optreden tegen het escalerende geweld. ‘Om omstanders, goedwillende demonstranten en politiecollega’s maximaal te kunnen beschermen, hebben we meer keus uit geweldsmiddelen nodig. We willen steeds proportioneel reageren: niet méér ingrijpen dan noodzakelijk. Collega’s komen nu soms zo in het nauw dat ze het vuurwapen moeten overwegen omdat ze geen ‘lichter’ geweldsmiddel meer beschikbaar hebben.’

Verantwoord en snel

ME’ers krijgen daarom zo snel mogelijk een grotere bus pepperspray. Waterwerpers kunnen worden gevuld met een mengsel van water en traanverwekkende stoffen, zodra de software hiervoor is aangepast. Met burgemeesters is de politie in overleg over het verantwoord en snel gebruiken van geweldsmiddelen.

Proeven 2026

De politie zoekt al langer naar extra mogelijkheden om extreem geweld aan te pakken. De pilots die dit jaar starten komen daaruit voort. Volgend jaar wil de politie nog andere middelen verkennen. De korpsleiding heeft in een brief aan de minister van Justitie en Veiligheid gevraagd hiermee akkoord te gaan. De Centrale Ondernemingsraad en de Politiebonden worden bij het verdere traject betrokken.

Voor de waterwerpers gaat het volgend jaar om proeven met middelen met een andere samenstelling die ook tranend werken en een verkenning naar gebruik van kleurstof. Bij een andere verkenning wordt bekeken of het wenselijk en uitvoerbaar is om verdere proeven te doen met luchtdrukwapens met niet-penetrerende projectielen. Bij alles wordt uitgezocht of de middelen proportioneel en effectief zijn en wat de juridische en ethische overwegingen hierbij zijn.

Veiligheid

De politie probeert altijd te voorkomen dat we met geweld moeten ingrijpen. Zo overleggen we met organisatoren van demonstraties. We blijven in verbinding met de deelnemers en zorgen voor een goede informatiepositie. Alleen als het echt noodzakelijk is, gebruiken we geweld.
Als er toch rellen uitbreken, willen we vanwege de veiligheid van burgers en politiemedewerkers altijd in de eerste plaats geweldplegers op afstand houden en het gevaarlijke gedrag (zoals vuurwerk afsteken) stoppen. Waar mogelijk willen we daarbij verdachten aanhouden. Dit kan gaan om individuen of groepen. Welk middel het meest geschikt en effectief is hangt af van het doel en de situatie.

Mandaat

Intussen overlegt de politie met burgemeesters over het verantwoord en snel gebruiken van geweldsmiddelen. Middelen als traangas en de waterwerper zijn essentieel om wanordelijkheden tijdig onder controle te krijgen en verder geweldgebruik te beperken. Om zwaarder geweld en ernstig letsel te voorkomen, is het nodig om zeer snel te kunnen beslissen over de inzet.